مدارگرد شناسایی ماه، ام.آر.او که متعلق به ناساست، در تازه‌ترین تصویر ارسالی خود، ردی از قِل‌خوردن سنگی 9متری را در سطحی شیب‌دار درون گودال شیلر ماه ثبت کرده که ده‌ها میلیون سال پیش غلطیده است.

از آن‌جا که در ماه فعالیت زمین‌شناختی، تغییرات جوی و فرسایش وجود ندارد، دلیلی وجود ندارد که عوارض سطحی تغییر کنند، مگر آن‌که جسمی آسمانی با آنها برخورد کند. به همین دلیل در نگاه اول به نظر می‌رسد که این رد برجامانده از غلطیدن سنگ بسیار تازه و مربوط به همین اواخر باشد، اما اگر با توجه به دهانه‌های برخوردی روی مسیر که در اثر اصابت سیارک‌ها و شهاب‌واره‌های کوچک ایجاد شده‌اند، می‌توان عمر این رد را تخمین زد. به گفته اخترشناسان، این تخته سنگ 9متری ده‌ها میلیون سال پیش درون دهانه شیلر ماه غلطیده و این رد را برجا گذاشته است.

برای تعیین عوارض سطحی اجرام منظومه شمسی دو روش وجود دارد، یکی نمونه‌گیری مستقیم و اندازه‌گیری نسبت ایزوتوپ‌های رادیواکتیو و دیگری، استفاده از تعداد دهانه‌های برخوردی روی سطح آنها. روش اول تاکنون فقط روی سطح ماه و شهاب‌سنگ‌های روی زمین انجام شده، اما روش دوم به‌این دلیل که فقط نیازمند عکاسی است و در مقایسه با روش اول به فناوری ساده‌تری نیاز دارد، تقریبا روی تمام اجرام مشاهده‌شده در منظومه شمسی اجرا شده است.

بر این اساس فهمیده‌ایم که قدیمی‌ترین سطح دست‌نخورده در منظومه شمسی مربوط به کالیستو، قمر سیاره مشتری است که مملو از حفره‌های برخوردی است و از 4.5 میلیارد سال پیش تاکنون دست‌نخورده باقی مانده است. برای مقایسه، قدیمی‌ترین عوارض سطحی قابل مشاهده در سیاره زمین بیش از چندصدمیلیون سال قدمت ندارند و در آیو، قمر آتشفشانی سیاره مشتری، سطح قمر هر چند روز یک‌بار دچار تغییرات عمده می‌شود!

نوشته شده در دو شنبه 24 بهمن 1390برچسب:,ساعت توسط احسان|