اگر فردا طبق قول داده شده فضاپیمای فالکون (شاهین) پرواز تاریخی خود را برای حمل کپسول فضایی دراگون (اژدها) به مدار زمین آغاز کند، نقطه عطف مهمی در تاریخ فضانوردی جهان رقم خواهد خورد. چراکه برای اولین بار در تاریخ قرار است فضاپیمای یک شرکت خصوصی (SpaceX) در ازای دریافت پول کالای مورد نیاز ساکنین ایستگاه فضایی بین‌المللی را تامین کند و ضایعات آنها را به زمین بازگرداند. رویدادی که آینده سفرهای فضایی را به فیلمهای علمی تخیلی نزدیک خواهد کرد و فرصتهای شغلی فراوانی ایجاد خواهد نمود.

فردا قرار است فالکون پر بگشاید و برای نخستین بار دراگون را راهی اتصال به ایستگاه فضایی کند. موشک فضایی فالکون-۹ و فضاپیمای دراگون که سوار بر آن راهی مدار زمین خواهد شد از کنار هم قرار گرفتن فناوری‌های قدیمی اما قابل اطمینان در کنار دانش روز ساخته شده‌اند. بسیاری از فناوری‌های به کار رفته در آنها از پروازهای تاریخی آپولوها عاریت گرفته شده که از جمله می‌توان به موتورهای به کار گرفته شده در مراحل مختلف موشک فالکون-۹ اشاره نمود.

فالکون-۹ تا به امروز دو پرواز موفق را پشت سر گذاشته است. در پرواز دوم کپسول فضایی دراگون نیز همراه شاهین بلند پرواز راه آسمان را در پیش گرفته بود تا طراحان از صحت عملکرد همه سیستمها و زیرسیستمهای آن مطمئن شوند و حالا این سومین خیز شرکت اسپیس-اکس (SpaceX) برای فتح بازار پروازهای تجاری به مدار زمین است.

از همین حالا این شرکت تازه به دوران رسیده لیست بلندبالایی از مشتریان جهانی را در صف انتظار دارد به گونه‌ای که تا ۳ سال دیگر هیچ کدام از کارمندان آن فرصت سر خاراندن نخواهند داشت.

دراگون هر چند قابلیت حمل تا هفت سرنشین را دارد اما از آنجاییکه این نخستین پرواز آزمایشی این فضاپیما برای اتصال به ایستگاه فضایی بین‌المللی است، این بار سرنشینی نخواهد داشت و به حمل بار به مدار زمین اکتفا خواهد کرد. دراگون سرآغاز فصل جدیدی از فضاپیماهاست که ناسا  پس از  بازنشستگی شاتل‌ها به آنها روی آورده است.

کپسول دراگون با جرمی معادل ۴۲۰۰ کیلوگرم استوانه‌ای به قطر حدود ۴ متر و ارتفاع حدود ۳متر است. فضای مفید درون این کپسول که درون بخش آب‌بندی شده آن قرار دارد ۱۰ متر مکعب خواهد بود. این کپسول نیروی خود را از صفحات خورشید که پس از قرار گرفتن در مدار باز می‌شوند تامین می‌کند و قرار است به شکل چند منظوره‌ای مورد استفاده قرار گیرد. کاربرد اولیه این کپسول انتقال بار و محموله‌های مورد نیاز به ایستگاه فضایی است.

با همکاری ناسا این کپسول به سیستم اتصال به ‌ایستگاه بین‌المللی فضایی مجهز شده است. به این ترتیب در صورت عملیاتی شدن این طرح، کپسول دراگون می‌تواند جایگزین فضاپیماهای باری پروگرس که ساخت کشور روسیه هستند،  شود. این باربرهای قدیمی (طراحی آنها خیلی قدیمی است وگرنه هربار یک پروگرس نو ساخته و پرتاب می‌شود) در حال حاضر نقل و انتقال بار به این ایستگاه را به‌عهده دارند. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت می‌یابد که به یاد آوریم در حال حاضر ناسا برای همه نقل و انتقال‌های مورد نیازش به ایستگاه وابسته به روسیه و کپسول‌های قدیمی پروگرس است.

اما طراحی کپسول دراگون به گونه‌ای است که قابلیت حمل مسافر را نیز دارد. بر اساس طرح اولیه با تغییر ساختار داخلی کپسول، دراگون می‌تواند تا ۷ فضانورد را به ایستگاه برده ‌یا آنها را به زمین بازگرداند. کاری که پس از پایان ماموریت شاتل‌های فضایی به طور انحصاری بر‌ عهده روسیه و  کپسول‌های فضایی سایوز قرار دارد. زمانی که دراگون به این مرحله عملیاتی برسد ناسا می‌تواند برای انتقال فضانوردانش به جای روسیه به بخش خصوصی خودش که زیر نظر استانداردهای ناسا کار می‌کند متکی باشد و به این ترتیب بخشی از برنامه اعلام شده در چشم‌انداز جدید ناسا که اوباما آن را وعده داده بود محقق می‌شود. در این برنامه پیش‌بینی شده بود با توجه به توانایی بخش خصوصی نقل و انتقال بار و مسافر به مدارهای پایین و از جمله مداری که ایستگاه فضایی در آن قرار دارد به عهده بخش خصوصی گذاشته می‌شود و ناسا توان و نیروی خود را صرف توسعه پیشران‌ها و فناوری لازم برای سفر به مقاصد دور دست‌تر خواهد کرد.

پیش‌بینی شده است زمانی که دراگون عملیاتی برای ناسا را به‌عهده ندارد بتواند به عنوان یک آزمایشگاه مداری بدون سرنشین در اختیار دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی قرار بگیرد تا آنها بتوانند آزمایش‌هایی که نیاز به حضور کوتاه مدت در مدار زمین را دارند به انجام برسانند. به این ترتیب بخش تحقیقاتی فضایی می‌تواند بدون این‌که نیازمند انتظار رسیدن نوبت برای استفاده و انجام آزمایش در ایستگاه فضایی باشد به کمک بخش خصوصی این آزمایش‌ها را به انجام برساند.

دراگون که سرانجام و پس از چند بار تاخیر قرار است فردا از سکوی پرتاب مرکز فضایی کندی برای یک ماموریت سه هفته‌ای به فضا فرستاده شود پس از رسیدن به ایستگاه فضایی بین‌المللی باید مدتی از دور این ایستگاه را تعقیب کند تا بررسیهای راه دور از بخش‌های مختلف آن تمام شود و تنها در آن صورت، با کمک کانادارم۲ که بازوی روباتیک ایستگاه فضایی بین‌المللی است در کنار آن پهلو می‌گیرد.

این فضاپیما هنگام حضیض مداری ایستگاه (کمترین فاصله ایستگاه تا زمین) به آن نزدیک می‌شود و توقفی کوتاه در فاصله دو و نبم کیلومتری آن دارد. دلیل این توقف بررسی مجدد حسگرها و سیستم‌های نوری برای اقدام به پهلوگیری در امنیت کامل است. هنگامی که دراگون کاملا در کنار ایستگاه فضایی قرار میگیرد، کانادارم-۲ وارد عمل میشود و به کپسول دراگون قلاب می‌شود و آن را به سمت یکی از لنگرگاه‌های ایستگاه فضایی هدایت می‌کند.

دان پتیت، فضانورد ناسا (NASA) و آندره کوییپرز، فضانورد اسا (ESA) که هر دو از خدمه فعلی ایستگاه فضایی بین‌المللی هستند، عملیات پهلوگیری را کنترل خواهند کرد. این عملیات هشت تا ۱۰ متر زیر ایستگاه انجام میشود؛ به این صورت که پتیت بازوی روباتیک کانادارم۲ را کنترل میکند و خود کانادارم-۲ هم تحت کنترل کوییپرز است که آن را دقیق در کپسول قلاب میکند تا کپسول بدرستی به ایستگاه نزدیک شود.

دراگون سومین فضاپیمایی است که در طول ماموریتش از کانادارم-۲ برای پهلوگیری استفاده میکند. در طول ۱۸ روزی که دراگون در کنار ایستگاه بین‌المللی فضایی است، فضانوردان بار آن را که حدود نیم تن غذا و لباس است، تخلیه میکنند و به اتاق‌هایی که از قبل تنظیم فشار شده، می‌برند. در روز ششم ماموریت، کانادارم-۲ و وسیله دیگری به نام دکستر، بدنه و سطح خارجی دراگون را بررسی میکنند تا در صورت مشاهده هرگونه اثر ضربه یا آسیب‌دیدگی، آن را ثبت و به مرکز کنترل زمینی مخابره کنند.در پیان ماموریت هم، کانادارم-۲ دراگون را از ایستگاه جدا می‌کند تا این وسیله نقلیه بزرگ برای فرود به زمین برگردد تا در آنجا سرویس‌های لازم را دریافت کند و برای ماموریت‌های بعدی آماده شود.

ایلان ماسک (Elon Musk)، مدیر عامل شرکت اسپیس-اکس که اصالتا اهل آفریقای جنوبی است، قبل از مدیریت این شرکت تاریخ ساز، کارهای بزرگ دیگری نیز انجام داده بود. او مجموعه مالی بزرگ Paypal برای پرداختهای اینترنتی و شرکت تسلا، سازنده اتومبیلهای برقی را نیز بنیان نهاده و از مدیران ارشد شهر خورشیدی است. نگاه این مخترع بزرگ به سه حوزه اینترنت، انرژی های پاک و سفر تجاری به فضا می تواند برای هر انسان بلندپروازی، مسیر آینده سیلاب خروشان پول و ثروت را نشان دهد. آیا شما هم آرزوی ثروتمند شدن را در سر دارید؟

ایلان ماسک (Elon Musk)، مدیر عامل شرکت اسپیس-اکس در کنار موشک فضایی فالکون-۹

نوشته شده در دو شنبه 22 خرداد 1391برچسب:,ساعت توسط احسان|