زهره





























نگاهی به فراسوی آسمان

در یك كلام الهه زیبایی آسمان است. آسمان از نظر قدما، جایگاه خدایان بوده و زهره به عنوان خدای زیبایی، بسیار مورد توجه آنها بوده است جو فوق العاده غلیظ زهره عرب یا آناهیتای پارسی كه ضریب بازتابشی زیادی دارد، درخشندگی خاصی به این سیاره بخشیده است. زهره كه با حداكثر كشیدگی ْ۴۷، به خوبی و بسیار آسان در آسمان مغرب و یا صبحگاهی رؤیت می شود، از بسیاری جهات شبیه زمین است. حجم، جرم، چگالی و طول عمر یكسان این دو سیاره باعث شده است كه دانشمندان، زهره را خواهر زمین بنامند.

اما تحقیقات اخیر نشان داده است كه زهره تفاوتهای بنیادینی با زمین دارد. زهره هیچ اقیانوسی ندارد و با جو بسیار غلیظی از دی اكسیدكربن پوشانده شده است. در اتمسفر آن ابرهایی از اسیدسولفوریك دیده شده است و فشار اتمسفر در سطح آن به حدود ۹۰ بار می رسد. به علت خاصیت شدید گل خانه ای(greenhouse effect)، دمای سطح این سیاره تا حدود ۴۸۰ درجه سانتی گراد افزایش می یابد.

دوچهره از یك سیاره. تصویر سمت چپ، تصویر واقعی زهره از چشم فضاپیمای مارینر۱۰ در سال ۱۹۷۴ می باشد. اما تصویر سمت راست، تصویری ساخته شده از مجموعه اطلاعات راداری جمع آوری شده توسط دو فضاپیمای پایونیر ونوس در سال ۱۹۷۸ و ماژلان در سال ۱۹۹۰ می باشد.

ولی همین اتمسفر غلیظ باعث می شود كه اختلاف دمای شدیدی بین روز و شب این سیاره برقرار نباشد. می توان فرض كرد كه سطح این سیاره، در فر داغ اتمسفر غلیظی به دام افتاده است و شبانه روز در حال برشته شدن است.

این خاصیت باعث شده است كه زهره علی رغم دورتر بودن از خورشید، نسبت به عطارد، از آن گرم تر باشد. فعالیتهای اتمسفری شدیدی در زهره مشاهده شده است. تخلیه های الكتریكی اتمسفر زهره، می تواند شهری را زیروزبر كند. زهره پوسته فعالی دارد. تكانهای پوسته ای شدید و آتشفشانهای فعال زیادی در بررسی راداری زهره مشاهده شده است. طبق مشاهدات نزدیك به ۸۵% سطح این سیاره را گدازه های آتش فشانی ناشی از حدود ۱۰۰،۰۰۰ آتش فشان كوچك و بزرگ پوشانده است. در زهره آتش فشانهایی با قطر دهانه خیلی بزرگ، تا حدود ۱۰۰ كیلومتر، وجود دارد. به دلیل جو بسیار غلیظ زهره، اكثر اطلاعات ما از سطح این سیاره مربوط به مشاهدات راداری می شود. یك روز زهره ای حدود ۲۴۳ روز زمینی طول می كشد، در حالی كه یك سال زهره ای حدود ۲۲۵ روز زمینی است. این برابری نسبی باعث شده است كه رصد كننده های زمینی زهره، همانند آنچه در مورد ماه رخ می دهد، تقریبا همواره یك بخش از زهره را رصد نمایند. سیاره زهره نیز چون سیاره ای درونی است، یعنی بین زمین و خورشید قرار دارد، دارای هلال می باشد.

موضوع عجیب دیگری كه در مورد زهره وجود دارد، چرخش این سیاره از شرق به غرب است. به این ترتیب اگر قادر به زندگی روی زهره بودید، شاهد طلوع خورشید از غرب و غروب آن در شرق خواهید بود. به دلیل جو غلیظی كه این سیاره دارد، گودالهای ناشی از برخورد به ندرت در سطح آن دیده می شود. بزرگترین گودالی كه در سطح زهره رصد شده است حدود دو كیلومتر قطر دارد.

در باورهای ایرانی ستاره یا به تعبیر امروزی، سیاره «آناهید/ ناهید/ آناهیتا» ستاره آب های روان دانسته شده است و از همین رو نیایشگاه های ناهید نیز در كنار جویباران و چشمه ساران برساخته شده بوده است. همچنین برای آناهید شخصیتی مؤنث قائل بوده اند كه در نتیجه آب های چشمه ها و قنوات را متعلق به او و او را حامی و پشتیبان آن ها می دانستند. اینكه در اندیشه های كهن ایرانی، مظهر چشمه ها جایگاه آناهید دانسته می شد و مردان را اجازه نزدیك شدن بدان نبود، از همین باور سرچشمه می گیرد. اما پرسش اینجاست كه چه رویدادی در طبیعت موجب پیدایش باورهای ارتباط ستاره آناهید با آب های روان شده است؟



نوشته شده در سه شنبه 11 بهمن 1390برچسب:,ساعت توسط احسان|


آخرين مطالب
Design By : Pars Skin