يك كيهان‌شناس روسي با وجود آگاهي از نيروي تخريب‌گر و شرايط غير قابل سكونت ابرسياه‌چاله‌ها، مدعي امكان وجود شرايط حيات براي انسان در اين محيط‌هاي سخت فضايي شده‌ است.

طبق نظریه ی هندسه ی کروی اگر خط مستقیم را تا بی نهایت ادامه دهیم نهایتا به نقطه ی آغاز برخواهد گشت وعالم ما در 50 میلیارد سال دیگر به نقطه ی آغاز خود می رسد به عقیده ی پرفسور مبشر اگر تلسکوپی بسازیم که نگاه فراتر از 15 میلیاردسال{مهبانگ}را داشته باشد به یک سد برخورد خواهیم کرد وچیزی نخواهیم دید چون چیزی وجود نخواهد داشت.

ولی اگر جهان به نقطه ی آغازین خود باز می گردد احتمال این که قبل از مهبانگ هم جهانی با اشکال امروزی وجود داشته دور از ذهن نخواهد بود وطبق نظریه ی هندسه ی کروی به نقطه ی آغاز باز گشته ودوباره مهبانگ و در یک سیکل منظم تکرار می شود،چون طبق نظریه ی پایستگی، انرژی ازبین نمی رود بلکه فقط نوع و صورت آن تغیر می کند پس طی هر دوره مهبانگ جهان به همان میزان اولیه انرژی داشته ومهبانگ باهمان انرژی رخ داده است.

آیا جهان های قبل وبعد از ما با همین شکل کنونی شکل گرفته ومی گیرد؟

آیا سرنوشت بشر این است که در یک سیکل ناخواسته گرفتار گردد و رشد کند،پیشرفت کندوازبین برود ودوباره از صفر شروع کند؟

دلیل آن شاید به وجود آمدن ابر سیاه چاله ای باشد که نه تنها نور بلکه کهکشان هایی را که در طی چندین میلیارد سال پس از مهبانگ کنونی در حال انبساط و دور شدن هستند را بسوی خود بکشد و در این حالت ما به هیچ صورتی قادر به دیدن جهان های قبل از مهبانگ کنونی نخواهیم بود.

مطابق این نظریه انبساطی که با انفجاربزرگ آغاز شد،براثر نیروی گرانش سرانجام متوقف خواهد شد و انقباض را شروع خواهد کرد و مجددا همه ی ماده جهان را به آتش گوی اولیه بازخواهد شدمطابق این نظریه چنانچه جهان سیکلی باشد فاز انسباطی آینده از فاز مربوط به سیکلی امروزی دوباره بیشتر خواهد بود.

گالیله ایتالیایی بعد از این که دوربین فلکی خود را ساخت و با آن سیارات دنیای خورشیدی را از نظر گذرانید متوجه شد که ان سیارات اطراف خود می گردند . با توجه به این که گالیله به خوبی می دانست که زمین مانند دیگر سیارات سامانه خورشیدی میگردد باید حدس زده باشد که زمین هم مانند دیگر سیارات اطراف خود می گردد اما اثری از حدس او در اثارش نمی بینیم ، آیا آن دانشمند از بیم سازمان تفتیش عقاید مجبور شد حرکت زمین به دور خورشید را انکار نماید .
از ترس همان سازمان جرعت نکرد بگوید که زمین اطراف خود میگردد ، چون اگر بعد از توبه و استغفار صحبت از حرکت زمین ( حرکت وضعی ) میکرد , چون توبه خود را شکسته بود نمی توانست او را از زنده سوختن در اتش نجات دهد ، زیرا سوء نییت او در سازمان تفتیش عقاید به ثبوت میرسید .
گالیله نه فقط در زمان حیات صحبتی از گردش زمین در اطراف خود نکرد ، بلکه بعد از مرگ هم در نوشته هایش چیزی دیده نشد که نشان بدهد وی به گردش زمین اطراف خود پی برده بود .

در قرن شانزدهم میلادی یک دانشمند اختر شناس دیگر در دانمارک میزیست که عقیده به گردش زمین در اطراف خورشید داشت و به اسم ( تیکو براهه ) خوانده میشد . تیکو براهه از طبقه اشراف دانمارک به شمار می آمد و بر عکس ( کوپور نیک ) لهستانی که گاهی محتاج نان شب بود با تجمل میزیست و در کاخ خود مهمانی های با شکوه برگذار میکرد .
تیکو براهه در سال 1601 میلادی و اولین سال قرن هفدهم زندگی را بدرود گفت . مردی بود که مطالعات نجومی او خیلی به ( کپلر ) المانی کمک کرد و بدون تیکو براهه کپلر آلمانی نمی توانست سه قانون مشهور خود را مربوط به حرکت سیارات از جمله زمین اطراف خورشید کشف کند .

تیکو براهه نتوانست به گردش زمین به اطراف خود پی ببرد و اگر پی میبرد میگفت همان طور که حرکت زمین را اطراف خورشید علنی تاکید میکرد .
تکیو براهه در کشوری میزیست که سازمان تفتیش عقاید در آنجا ( در کشور دانمارک ) شعبه دیگر نداشت ، و اگر به گردش زمین به دور خور پی میبرد بدون ترس ابراز میکرد . کوپر نیک لهستانی و کپلر آلمانی هم از این جهت نظرییه خود را راجع حرکت زمین اطراف خورشید علنی ابراز کردند که خارج از قلمرو قدرت سازمان تفتیش عقاید میزیستند .
در همان موقع که سازمان تفتیش عقیده با شدت مانع از این بود که نظریه کردش زمین اطراف خورشید ابراز شود مستحجن ترین کتابهای مخالف عفت علنی در دست مردم بود ‚سازمان تفتیش عقاید جلوی آن کتاب ها را نگرفت و به نویسنده گانش کاری نداشت .
کپلر آلمانی که در سال 1630 میلادی زندگی را بدرود گفت با سه قانون که راجع به حرکت سیارات کشف کرد نه فقط در آن روزها ، دنیای علم را وادار به تحسین نمود بلکه امروز هم هر کس که قوانین سه گانه او را می خواند زبان به تحسین میگشاید و یکی از قوانین وی این است که خط سیر سیارات از جمله کره زمین در اطراف خورشید بر خلاف آنچه کپر نیک تصور میکرد ، مدور نیست بلکه بیضوی میباشد و خورشید در یکی از دو کانون بیضی قرار گرفته است .

در نیمه دوم این قرن که پرتاب سفینه های فضایی به آسمان رفته رفته کاری عادی شد حقیقت قانون اول کپلر مبنی بر این که خط سیر هر سیاره اطراف خورشید بیضوی است و در مورد سفینه های فضایی به ثبوت رسید‚ برای این که سفاین فضایی هم که با دست بشر به فضا فرستاده میشود در پیرامون زمین یا ماه یک مدار بیضی را طی میکند .
آن دانشمند بزرک که با کشف سه قانون نجومی نبوغ خود را به ثبوت رسانید نتوانست به حرکت زمین پی ببرد .
ولی امام جعفر صادق ( ع ) در دوازده قرن قبل از این در یافت که زمین اطراف خود میگردد و انچه سبب توالی روز و شب میشود گردش خورشید در اطراف زمین نیست ( که ایشان ان را از لحاظ عقلی غیر قابل قبول میدانست ) بلکه گردش زمین در اطراف خود سبب میگردد که روز و شب به وجود بیاورد و دائم نیمی از زمین تاریک و شب باشد و نیم دیگر روشن و روز .

قدما که عقیده به کروی بودن زمین داشته می دانستند که پیوسته نیمی از زمین شب است و نیمی دیگر روز ولی آنها روز و شب را ناشی از حرکت خورشید در اطراف کره زمین میدانستند .

چه شد که امام جعفر صادق ( ع ) در دوازده قرن قبل از این توانست پی ببرد که زمین اطراف خود می گردد و در نتیجه روز و شب به وجود می اید ؟
دانشمندان قرون پانزدهم و شانزدهم و هفدهم میلادی که نام جند نفر از آنها برده شد با این که قسمتی از قوانین مکانیک نجومی را کشف کرده بودند نتوانستند پی ببرند که زمین به دور خود می گردد و چگونه امام جعفر صادق در نقطه ای دور افتاده چون مدینه که از مراکز علمی آن روز دور بود توانست دریابد که زمین اطراف خود می گردد .
مراکز علمی در آن روز قسطنطنیه و انطاکیه و جندی شاپور بوده و هنوز بغداد از نظر علمی آن قدر اهمییتی نداشت که دارای مرکزیت باشد و در آن سه مرکز کسی پی نبرده بود که زمین اطراف خود می گردد و از آن گردش شب و روز پدید می آید . ایا امام جعفر صادق ( ع ) که به این حقیقت علمی پی برده بود از قوانین مکانیک نجومی اطلاع داشت و می دانست که اثر نیروی جاذبه که با دو شکل ، یکی به شکل نیروی فرار از مرکز و دیگر به شکل نیروی جذب به سوی مرکز بروز می کند سبب میگرد که اجرام آسمانی دور خود بگردند .
چون بعید است که ایشان بدون پی بردن به این دو شکل توانسته باشند به حقیقت گردش زمین به اطراف خود پی ببرند .

برگرفته از : کتاب مغز متفکر جهان شیعه ترجمه ذبیح الله منصوری

گفتیم که در مباحث علمی گذشته مبحثی وجود ندارد که امام جعفر صادق راجع به آن اظهار نظر نکرده باشد و بعضی از نظریه های او به طوری که میبینیم دلیل بر نبوغ علمی وی می باشد . از جمله راجع به نور ستارگان فرموده اند که در بین ستارگان که شب در آسمان می بینیم ستارگانی هستند که آن قدر نورانی میباشند که خورشید در قبال آنها تقریبا بی نور است .
اطلاعات محدود نوع بشر راجع به کواکب مانع از این بود که در زمان امام جعفر صادق ( ع ) و بعد از او تا این اواخر به واقعیت این گفته پی ببرند و فکر میکردندآنچه امام جعفر صادق ( ع ) راجع به نور بعضی از ستارگان گفته دور از عقل و قابل قبول نیست و محال میباشد که این نقطه های کوچک و نورانی که موسم به ستاره است آن قدر پر نور باشد که خورشید در قبال آنها بی نور جلوه کند .

امروز که دوازده قرن و نیم از زمان امام جعفر صادق میگذرد ثابت شده آنچه آن مرد بزرگ گفته صحت دارد و در جهان ستارگانی است که خورشید ما در قبال نور آنها یک ستاره خاموش به شمار می آید .

این اجرام نورانی به اسم ( کوازار یا اختروش ) خوانده میشود و بعضی از آنها تا زمین 9 هزار میلیون ( نه میلیارد ) سال نوری فاصله دارد و موجی که امروز و امشب از آن ستارگان به چشم رادیو تلسکپها میرسد 9 هزار میلیون سال در راه بوده تا این که به زمین رسیده است .
گفتیم ( امروز و امشب ) و ممکن است که تصور کنید که اشتباه می کنیم چون در روز نمی توان ستارگان را دید . اما ندیدن ستارگان در روز ، جزء موارد ضعف دوره ای بوده که نوع بشر رادیو تلسکوپ نداشت و امروز با داشتن رادیو تلسکوپ هایی مانند ( آرسیبو ) در ( پورتوریکو ) که قطر آن سیصد متر است می توانند هنگام روز هم ستارگان را ببینند .
روشنایی بعضی از این ستارگان موسوم به ( کوازار ) ده هزار میلیون برابر نور خورشید ما میباشد برای مطالعه در این ستارگان که اولین آنها در سال 1963 میلادی کشف شد و تا کنون بیش از 200 تای آنها را کشف کرده اند مشغول مطالعه جهت ساختن یک رادیو تلسکوپ هستند که وسعت دوربین آن همانند دوربینی است که 30 هزار متر ( سی کیلومتر ) عرض دارد .

خورشید که در قبال کوازارها یک چراغ خاموش است با این که در هر 24 ساعت چهار صد میلیارد تن هیدروژن را مبدل به هلیوم میکند تا این که سیارات دیگر دارای نور و حرارت باشند تا 5 میلیارد سال دیگر خاموش نخواهد شد .
وقتی عمر خورشید ما این قدر باشد میتوان از روی حدس و تخمین فکر کرد که عمر یک کوازار چه قدر میباشد . با یک مقایسه و تخمین ساده عمر کوازار از نوع انهایی که با زمین 9 هزار میلیارد سال نوری فاصله دارد از هزار میلیارد سال بیشتر است و چون در این جهان خورشید هایی هم مثل خورشید ما وجود دارد که میلیارد سال دیگر خاموش خواهد شد ناگزیر به حکم عقل و علم باید تصدیق کنیم که ما در یک دنیای واحد زندگی نمی کنیم و دنیا های متعدد جزء هستی است .
حتی اگر جلوی چشم منجبین ما بعضی از ستارگان خاموش نمی شدندو از بین نمی رفتند تفاوت بین عمر ستاره ها به ما ثابت می کرد که دنیا های متعدد وجود دارد و عمر بعضی از آنها مثل عمر خورشید 10 میلیارد سال که 5 میلیارد سال آن باقی مانده و عمر بعضی دیگر چون کوازار هزار میلیارد سال و شاید بیشتر .
امام جعفر صادق فرمودند : دنیا منحصر به یکی و دو تا نیست و دنیا های متعدد وجود دارد این گفته امروز به طوری غیر قابل تردید به ثبوت می رسد هزارها دنیا ، چون دنیای خورشیدی از بین می رود ولی کوازار ها باقی میماند . این دنیا های متعدد بر طبق نظریه امام جعفر صادق به دو دسته تقسیم میشود ، دسته ای عالم اکبر و دسته ای دیگر عالم اصغر .
ما فکر می کنیم که چون عوالم اکبر و عوالم اصغر هست لذا عوالم اوسط هم بایستی وجود داشته باشد . ولی چون امام جعفر صادق نامی از عوالم اوسط نبرده و ضروری نمی دانسته اند که از آن عوالم نامی ببرند و تعریف اکبر و اصغر شامل تمام عوامل هستی می شود مگر این که دو عالم مساوی باشند .
چون هر عالم نسبت به عالم دیگر بزرگتر است یا کوچکتر و اگر دو عالم مساوی باشد باز هر یک از آن دو نسبت به عوالم دیگر بزرگتر یا کوچکتر است لذا امام جعفر صادق تعریف عوالم اکبر و اصغر را برای عوالمی که در هستی وجود دارد کافی دانسته است .
از شماره عوالم اکبر و اصغر از ایشان سوال کردند و ایشان جواب دادند که جز خداوند هیچ کس از شمار عوالم اکبر و اصغر اطلاع ندارد و با هیچ عدد نمی توان شمار عوالم را تعیین کرد .
علم امروزی این گفته امام جعفر صادق را تصدیق می نماید و هر قدر نجوم پیشرفت می کند منجمین میفهمند شماره کهکشان ها و ستارگانی که در جهان هست بیش از آن میباشد که تصور می کردند و حتی شماره ستارگان جهان از عددی که ( ارشمیدس ) معروف در سه قرن قبل از میلاد برای ذرات دنیا ذکر کرده بود بیشتر است . ارشمیدس می گفت شماره ذراتی که در جهان هست عدد ( 10 ) به توان 63 میباشد یعنی اگر عدد 10 را شصت و سه بار در خودش ضرب کنیم ذراتی که در جهان هست به دست می آید .
روزی که ارینگتون شماره اتم های هستی را با این فرمول ریاضی حساب کرد و گفت تعداد اتم های موجود در جهان 10 به توان 80 است منجمین عقیده داشتند که شماره کهکشان ها به طور تقریب یک میلیون عدد است .
ولی با ساخت تلسکوپهای بزرگی همچون کوه پالومار و رادیو تلسکپها ، این پیش بینی نیز غلط در آمد . بنا براین منطقی ترین نظریه راجع به شماره دنیا های بزرگ و کوچک همان است که امام جعفر صادق ( ع ) فرمودند و اظهار کردند که غیر از خداوند کسی از تعداد دقیق آنها خبر ندارد.
فرق بین عالم کبیر و عالم صغیر از لحاظ امام جعفر صادق در حجم آن است نه در جرم آن و این هم نظریه ای هست که علم فیزیک امروز آن را تصدیق می کند . همان طور که اگر فضای خالی بین الکترونها و هسته اتم از بین برود کره زمین به اندازه توپ فوتبال می شود ولی وزن توپ مساوی است با وزن کره زمین در حال حاظر‚ بنا بر نظریه امام جعفر صادق آنچه در عالم اصغر هست در عالم اکبر هم وجود دارد ولی با حجم وسیعتر و آنچه در عالم اکبر هست در عالم اصغر وجود دارد اما با حجم کمتر و خواص آنچه در عالم اکبر هست با خواص آنچه در عالم اصغر وجود دارد فرق نمی کند جز این که حجم آن کمتر میباشد . بنابراین اگر قدرت باشد با هر عالم اصغر می توان یک عالم اکبر ساخت و هر عالم اکبر را می توان به شکل عالم اصغر در آورد .
وقتی ما این نظریه ها را میشنویم تصور می کنیم که به درس یک استاد فیزیک امروزی گوش می کنیم یا این که یکی از کتب جدید فیزیک را می خوانیم و حال آن که نظریه هایی است که در دوازده قرن و نیم قبل ابراز شده است .
از امام جعفر صادق پرسیدند : جهان چه موقع به وجود آمده ؟ ایشان در جواب گفتند : جهان پیوسته بوده است . از ایشان پرسیدند تاریخ پیدایش جهان را بگویید ؟ فرمودند :نمی توانم تاریخ پیدایش جهان را بگویم .
شیعیان چون برای امامان خود قائل به اعجاز هستند عقیده دارند که امام جعفر صادق نخواست که تاریخ پیدایش جهان را بگوید وگرنه به مناسبت دارا بودن علم امامت از تاریخ پیدایش جهان آگاه بوده است . به عقیده شیعیان ( که قائل به علم امامت و اعجاز امام هستند ) امام جعفر صادق فقط در این مورد سکوت نکرده بلکه در موارد دیگر هم جواب پرسش کنندگان را نداده است . چون مصلحت نوع بشر را در این نمی دانستند که آدمیان از اسرار آگاهی به هم برسانند چون وقوف بر بعضی اسرار سبب میشود که شیرازه زندگی آدمیان گسسته شود .
بعضی دیگر از شیعیان به این عقیده اند که مردی چون امام جعفر صادق که آن همه علوم را در دسترس مردم قرار داد مضایقه نداشته از این که بگویید جهان در چه تاریخی به وجود آمده است اما چیزهایی که از محالات باشد در خارج از کادر علم امامت است و امام نمی تواند کار محال بکند .
در مجموع شیعیان مومن معتقدند که امام جعفر صادق ( ع ) از تاریخ پیدایش جهان آگاه بوده اما نخواستند که آن را بگویند تا این که آشفتگی بین آدمیان به وجود نیاید . امام جعفر صادق گفته اند که اگر از امروز تا روزی که من زنده هستم از من بپرسید که قبل از جهان چه وجود داشته است به شما می گویم که جهان وجود داشت و این موضوع به طور واضح میرساند که امام جعفر صادق جهان را ازلی می دانسته است .
یکی از نظریه های جالب توجه امام جعفر صادق مسئله انبساط و انقباض جهان ها میباشد . او گفت دنیا هایی که وجود دارد به یک حال نمی ماند و گاهی وسعت به هم می رسانند و زمانی از وسعت آن کاسته میشود و منقبض می گردد و هر یک از این انبساط ها و انقباض ها دوره ای دارد و در یک دوره دنیا ها منبسط میشود و در دوره ای دیگر منقبض می گردد . اکثر دانشمندان معتقد بوده اند این نظریه یک تخیل است و می گفتند چیزی که امام جعفر صادق فرموده اند به آن پایبند نیستند در صورتی که یک دانشمند وقتی چیزی می گوید به صحت آن پایبند است و مرتبه دانشمندان بیشتر از آن است که چیزی که صحت ندارد را ابراز نماید تا این که در قرن 18 میلادی به این طرف دوربین های نجومی قوی تر شد و منجمین نه فقط به وسیله این دوربین های نجومی اجرام دنیای خورشیدی را بهتر از گذشته دیدند بلکه تنوانستند اجرامی را که در خارج از منظومه شمسی قرار گرفته نیز بهتر ببینند و در نیمه قرن نونزدهم میلادی توانستند از روی نور ستارگان به بعضی از عناصر سازنده آنها نیز پی ببرند و با رصدهای مداوم اروین هابل آمریکایی در قرن بیستم این نظریه امام جعفر صادق نیز اثبات شد و انبساط جهان تائید شد که اکنون از بدیهات اختر فیزیک و کیهانشناسی محسوب میشود و کهکشان ها در حال فاصله گرفتن از هم با سرعت های زیاد هستند که هر چه فاصله کهکشان ها از هم دورتر باشد با سرعت بیشتر از هم دور میشوند . 

برگرفته از: کتاب مغز متفکر جهان شیعه ترجمه ذبیح الله منصوری

بیگ کرونچ (مهرمبش) یک نظریه است. بعضی از دانشمندان بر این باورند که این اتفاقی است که می‌تواند در یک جهان بسته بیفتد.

جهان از رشد متوقف شده، شروع به کوچک شدن می‌کند. کم کم تمام مواد و تشعشعات جهان در یک نقطه طی یک برخورد بزرگ به نام بیگ کرونچ (مهرمبش) به گرد هم می‌آیند. این عمل برخلاف بیگ بنگ (مهبانگ) خواهد بود.

بعضی از دانشمندان معتقدند که بعد از بیگ کرونچ (مهرمبش) احتمال یک بیگ بنگ (مهبانگ) دیگر وجود دارد.

بیگ‌بنگ یكی از نظریات خلقت عالم است كه طبق آن عالم در اثر یك انفجار بزرگ به وجود آمده و دائما در حال گسترش می‌باشد. چنانچه ضریب چگالی عالم كمتر از یك باشد، روزی این گسترش متوقف خواهد شد و عالم به سمت داخل فروریزش خواهد نمود، اما از آنجاییكه ضریب چگالی عالم، طبق آخرین برآوردها حدود یك تخمین زده شده است، پیش‌بینی می‌شود، شتاب دور شدن اجزای عالم از یكدیگر، زمانی متوقف گردد و عالم به حالت پایداری برسد.

در این مقاله سعی بر ارائه راه حل های جدید برای تشخیص این دو پدیده شده تا بتوان با تئوری های جدید، درب های جدیدی از علم را به سوی بشر باز کنیم و گامی بلند تر از همیشه به سوی آینده علم و آنچه ناشناخته است برداریم. این مقاله شروعی برای این گام بلند است و به امید آنکه بشر بتواند با تئوری های ارائه شده جدید در این مقاله، شناخت خود را از جهان هستی افزایش دهد.